دانشمندی که امام زمان(عج) «برادر» خطابش کردند

9 آذر، روز بزرگداشت «شیخ مفید» است. دانشمندی که در زمان حیاتش 3 نامه از امام زمان(عج) به او رسید و پیشوای دوازدهم شیعیان، او را با عنوان «برادر» خطاب کرد.

«برادر استوار و دوست رشید». این، توصیفی است که امام دوازدهم شیعیان درباره یکی از دانشمندان دینی قرن پنجم هجری به کار برده است. 9 آذر، روز بزرگداشت این فقیه بزرگ است. محمد بن محمد بن نعمان، معروف به «شیخ مفید» فقیه و متکلم مشهور شیعی است.

کسی که در سال‌های پایانی عمرش و در زمان غیبت کبرای امام زمان(عج) حضرت صاحب الزمان(صلوات الله علیه) 3 توقیع (نامه) از ایشان دریافت کرد و روای‌های فراوانی از حمایت‌های امام زمان(عج) و عنایت‌های ویژه ایشان به شیخ مفید نقل شده است.

شیخ مفید در ذیقعده سال ۳۳۶ هجری قمری در نزدیکی بغداد متولد شد. او استاد شیخ طوسی و سید مرتضی علم الهدی بود. شیخ مفید بیشتر در علم کلام تبحر داشت و مکتب کلامی شیعه در عصر او به اوج کمال رسید. او در مناظرات دینی مهارت خاصی داشت و مناظراتش با قاضی عبدالجبار رئیس فرقه معتزله بغداد و قاضی ابوبکر باقلانی رئیس اشاعره معروف بود.

شیخ مفید از بزرگترین مراجع تقلید تاریخ شیعه بوده است. او بیش از ۲۰۰ جلد کتاب کوچک و بزرگ نوشته است. اما عاملی که سبب برجسته شدن چهره این فقیه بزرگوار شد، عنایت های ویزه امام زمان(عج) به او بود.

طبرسی در اواخر کتاب «احتجاج» برخی از توقیع‌های ‌(نامه) حضرت «ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف» را که به شیخ مفید صادر کرده، آورده است.در این نامه‌ها حضرت حجت (عج) شیخ مفید را مشمول عنایات خاص و الطاف مخصوص خود قرار داده است.

به عنوان نمونه امام زمان (ع) در خطاب‌هایش به شیخ مفید چنین می‏‌فرماید: «الاخ السدید و الولی الرشید الشیخ المفید؛ به برادر استوار و دوست رشید، شیخ مفید ...»

سرانجام، شیخ مفید در سوم ماه رمضان سال 413 ق در 77 سالگی درگذشت. شیخ طوسى، که در تشییع جنازه او حضور داشته است، مى‏‌گوید: «روز وفات او از کثرت دوست و دشمن براى اداى نماز و گریستن بر او، همانند و نظیر نداشته است. هشتاد هزار تن از شیعیان او را تشییع کردند و سید مرتضى علم الهدى بر او نماز گزارد و در حرم مطهر امام جواد علیه‌السلام، پایین پاى آن حضرت، نزدیک قبر استادش ابن قولویه، مدفون شد.»

او از معدود فقهایی است که مورد عنایت خاص امام زمان علیه السلام قرار گرفته است. از جمله این عنایات، داستانی است که درباره اصلاح فتوای او توسط امام زمان (عج) نقل شده است.

«شیخ مفیدروزى در خانه بود، شخصى به حضورش آمد و پرسید زنى حامله فوت کرده ولى بچه در رحمش زنده است، آیا او را همانطور دفن کنیم، یا شکمش را شکافته و بچه‌اش را بیرون آوریم؟

شیخ مفید رحمة اللّه گفت: همانگونه دفنش کنید، آن شخص برگشت و در وسط راه دید سوارى به او نزدیک شد و گفت:

شیخ مفید فرمود: شکم آن زن را پاره کنید و بچه را بیرون آورید.

آن شخص چنین کرد، پس از مدتى جریان را براى شیخ مفید نقل کردند، شیخ گفت من کسى را نفرستاده بودم، معلوم است که آن سوار صاحب الامر(عج) بوده است، اکنون که در احکام اشتباه مى‌کنم خوب است دیگر فتوا ندهم، در خانه‌اش را بست و از خانه بیرون نیامد.

ساعاتى نگذشت که از طرف امام زمان علیه السلام توقیعى نوشته‌اى به خدمت شیخ مفید گذاشته شد:

اى شیخ! براى مردم فتوا بگو و ما آن را تکمیل خواهیم کرد، و نمى‌گذاریم که در خطاء و اشتباه بمانى، آنگاه در مسند فتوا نشست.»