به سوی ظهور

مهدویت و امام زمان (عج)

به سوی ظهور

مهدویت و امام زمان (عج)

امام زمان علیه السلام در کلمات امام سجاد علیه السلام

شنبه, ۹ ارديبهشت ۱۳۹۶، ۱۱:۰۲ ق.ظ | بازدید: ۲۲۵۲ | دسته بندی: ائمه معصومین

امام زمان علیه السلام در کلمات امام سجاد علیه السلام

امام سجاد (ع)

با قامت عصمت و حیا می­‌آید
با بانک مناجات و دعا می­‌آید
میلاد عبادت است یعنی سجاد
از سوی خدا به سوی ما می­‌آید[1]

علی بن الحسین ـ علیهما السلام­­ ـ؛ مشهورترین لقبش «زین العابدین» و «سجاد» است. در پنجم شعبان سال 38 هـ ق در مدینه منوره دیده به جهان گشود. پدر بزرگوارش حسین بن علی ـ علیهما السلام ـ می­باشد. و مادرش به نامهای «شهر بانو»، «شاه زنان»، «شهر ناز»، «جهان بانویه» «خوله» و... خوانده شده است.[2] آن حضرت دوران کودکی را در مدینه سپری کرد. حدود دو سال از خلافت جدّش میرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ و ده سال دوران امامت عموی خویش امام حسن مجتبی ـ علیه السلام ـ را شاهد بود. بعد از شهادت امام مجتبی ـ علیه السلام ـ ده سال دوران امامت پدر را درک نمود. بعد از قیام عاشورا در سال 61 هـ ق که امامت به او رسید، با زمامداران زیر معاصر بود: یزید بن معاویه (سال 61 - 64)، عبدالله بن زبیر (61 - 73)، معاویة بن یزید، مروان بن حکم (نه ماه از سال 65)، عبدالملک بن مروان (65 - 86) و ولید بن عبدالملک (86 - 96) و سرانجام در سال 94 یا 95 هجری به شهادت رسید.[3]


معصومان ـ علیهم السلام ـ هر یک الگوی تامّی برای بشریت بودند. با این حال فرصتهای زمانی و شرایط محیطی و مکانی، زمینه بروز برخی شیوه‌­ها و روشها را به آنها داد. پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در روش حکومت و اخلاق مردمی الگو قرار گرفت، و علی ـ علیه السلام ـ شیوه اجرای عدالت و جهاد و صبر و بردباری را به مردم آموخت و حسین بن علی ـ علیهما السلام ـ مکتب جهاد و شهادت و تحمل اسارت را زینت بخشید و حسن بن علی ـ علیهما السلام ـ روش صلح با دشمن و تحمل زخم زبانهای دوستان را به مردم ارائه کرد. و حضرت سجاد ـ علیه السلام ـ نیز روش دعا و سخن گفتن با خدا و خواستن حاجت از او را به مردم تعلیم نمود. و همین طور آموخت که چگونه با دعا می­توان مسائل مهم اعتقادی، سیاسی، عاطفی، و روحی را بیان نمود.


آنچه پیش رو دارید، نگاهی است گذرا به برخی کلمات حضرت سجاد ـ علیه السلام ـ درباره حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ و اهّم دعاهایی که آن حضرت درباره امام زمان ـ علیه السلام ـ ، انتظار آن حضرت، فرج او، دعا برای سلامتی و نصرت او و....فرموده است.


ای آن که عزیز خاطر مایی تو

ما خسته عشقیم و مسیحایی تو

ای چشم و چراغ عارفان ای سجاد

بیمار نه ­ای طبیب دلهایی تو[4]


نگاهی اجمالی به سخنان امام سجاد علیه السلام درباره امام زمان علیه السلام

امام سجاد علاوه بر دعاهایی که درباره حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ دارد، کلمات و سخنان نغز و زیبایی نیز درباره مسائل مربوط به آن حضرت بیان نموده است که به نمونه‌­هایی اشاره می­شود:


1. زمان خالی از حجت نیست

امام سجاد ـ علیه السلام ـ فرمود: «لاتَخْلُو الاَرْضُ الی اَنْ تَقُومَ السّاعَةُ مِنْ حُجَّة وَ لَوْلا ذلِکَ لَمْ یُعْبَدِ اللهُ؛[5]

زمین تا روز قیامت خالی از حجت نیست، و اگر حجت الهی نبود، خدا پرستیده نمی­شد.»

این حدیث به خوبی نشان می­دهد که در این زمان نیز حجت الهی وجود دارد. منتهی این امام باید معصوم باشد و معرفی شده از طرف خدا و امامان قبلی، چنان که آن حضرت فرمود: «الامامُ لایکونُ الّا مَعْصُوماً وَ لَیْسَت العِصْمَةُ فی ظاهِرِ الخِلْقَةِ فَیُعْرَفَ بِها وَ کذلِکَ لایَکُونُ الاّ مَنْصُوصاً؛[6]

جز معصوم احدی شایسته امامت نیست و چون عصمت یک نشان ظاهری در خلقت نیست ( که همگان) بشناسند، باید امام از طرف خدا (تعیین) و اعلام شود.»


و در خطبه معروف خود در مسجد جامع شام در حضور یزید بن معاویه فرمود: «رسول خدا، و وصی او علی ـ علیه السلام ـ ، سید الشهداء (حمزه)، جعفر طیار، دو سبط این امت و مهدی [این امت] از ماست.»[7]


2. راز غیبت و پنهان بودن ولادت

حضرت سجاد ـ علیه السلام ـ فرمود: «القائِمُ مِنّا یَخفی عَلی النّاسِ وِلادَتُهُ حتّی یَقُولُوا: لَمْ یُولَدْ بَعْدُ، لِیَخْرُجَ حینَ یَخْرُجُ وَ لَیْسَ لِاحد فی عُنُقِهِ بَیْعَةً؛[8]

قائم ما، ولادتش از مردم مخفی می­شود تا جایی که می­گویند: هنوز متولد نشده است. تا هنگامی که ظهور می­کند بیعت کسی در گردن او نباشد.»

همچنین درباره مخفی بودن مکان آن حضرت فرمود: «لا یَطَّلِعُ عَلی مَوْضِعِهِ اَحَدٌ مِنْ وَلِیٍّ وَلاغَیْرِهِ اِلّا الَّذی یَلی اَمْرَهُ؛[9]

هیچ کس از دوست و غیر دوست از اقامتگاه او مطّلع نمی­شود، به جز کسی که متصدّی خدمتگزاری اوست.»


3 . غیبت کبری و صغری

امام سجاد ـ علیه السلام ـ فرمود: «اِنَّ لِلْقائِمِ مِنّا غَیْبَتَیْنِ: اِحداهُما اَطولُ مِنَ الاُخری. اَمّا الاُولی فَسِتَّة اَیّامٍ وَ سِتَّةَ اَشْهُر وَ سِتَّ سَنَواتٍ وَ اَمّا الْاُخْری فَیَطُولُ اَمَدُها حَتّی یَخْرَجَ مِنْ هذَا الْامْرِ اَکْثَرُ مَنْ یَقُولُ بِهِ، فَلا یَثْبُتُ عَلَیْهِ الاّ مَنْ قَوِیَ یَقِینُهُ وَ صَحَّتْ مَعْرِفَتُهُ وَ لَمْ یَجِدْ فی نَفْسِهِ حَرَجاً مِمّا قَضَیْنا وَ سَلَّمَ لَنا اَهْلَ البَیْتِ؛[10]

برای قائم ما دو غیبت است که یکی از آنها طولانی‌تر از دیگری است. اما اولی شش سال و شش ماه و شش روز طول میکشد و اما دومی به قدری طول میکشد که بیشتر کسانی که به غیبت او ایمان داشتند از اعتقاد خود بر می‌گردند. فقط کسانی بر اعتقاد خود استوار می­‌مانند که یقین محکم و شناخت صحیح داشته باشند و سخنان ما بر آنها گران نباشد و تسلیم ما اهل بیت باشند.»


4. فتنه‌­های دوران غیبت

امام زین العابدین ـ علیه السلام ـ فرمود: «یا اباخالد لَتأتِیَنَّ فِتَنٌ کَقِطَعِ اللَّیْلِ المُظْلِمِ لایَنْجُو الاّ مَنْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَهُ اوُلئکَ مَصابیحُ الهُدی وَ یَنابِیعُ العِلْم یُنْجِیهِمُ اللهُ مِنْ کُلِّ فِتْنَةٍ مُظْلِمَةٍ؛[11]

ای اباخالد! براستی (در دوران غیبت) فتنه­‌هایی همچون قطعه­‌های شب تار هجوم می‌­آورد که از آن جز کسانی که خدا از آنها پیمان گرفته رهایی نمی‌­یابد. همانها چراغ‌های هدایت و سرچشمه علمند، که خداوند آنها را از هر فتنه تاریک نجات می‌­بخشد.»

و همچنین فرمود: «مَنْ ثَبَّتَ عَلی وِلایَتِنا فی غَیْبَةِ قائِمِنا أَعطاهُ اللهُ اَجْرَ اَلفَ شَهیدٍ مِثْلِ شُهداءِ بَدْرٍ وَ اُحُدٍ؛

کسی که در زمان غیبت قائم ما ـ علیه السلام ـ بر ولایت ما ثابت و استوار بماند، خداوند به او پاداش هزار شهید مثل شهیدان بدر و احد عطا می‌فرماید.»[12]


5. انتظار راستین و پاداش آن

برای انتظار حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ آثار گرانبهایی وجود دارد، از جمله امام سجاد ـ علیه السلام ـ فرمود: «اِنتِظارُ الفَرَجِ مِن أَعظَمِ الْعَمَلِ؛ انتظار فرج از برترین اعمال است.»[13]

و فرمود: «اهل زمان غیبت او که قائل به امامت او و منتظر ظهور او باشند، برتر از مردمان هر زمان دیگر می­‌باشند، زیرا خدای تبارک و تعالی به آنها آن قدر عقل، فهم و شناخت عطا فرموده است که غیبت امام در پیش آنها چون زمان حضور شده است. خداوند اهل آن زمان را همانند مجاهدانی قرار داده که در محضر رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ شمشیر بزنند، آنها مخلصان حقیقی و شیعیان واقعی و دعوت کنندگان به دین خدا در آشکار و نهان می­‌باشند.»[14]


6. یاران مهدی علیه السلام

حضرت سجاد ـ علیه السلام ـ در تفسیر آیه [حَتّی اِذا رَأوْا ما یُوعَدُونَ فَسَیَعْلَمونَ مَنْ أضْعَفُ ناصِراً وَ أَقَلُّ عدداً]؛[15] «هنگامی که ببینند آنچه را که وعده می‌شوند، پس می­‌فهمند که چه کسی یاورش ضعیف­تر و نفراتش کمتر است»،

فرمود: «یَعْنی القائِمَ و انْصارَهُ بِالنِسْبةِ لِاعْدائِهِ؛ مقصود [از مایُوعَدوُنَ] قائم ـ علیه السلام ـ و یاران او در مقایسه با دشمنان او می‌­باشند.»[16]


در جای دیگر فرمود: «...کَأنّی بِصاحِبِکُمْ قَدْ عَلا فَوْقَ نَجَفِکُمْ بِظَهْرِ کُوفان فی ثَلاثَمأةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلا، جَبرئیلُ عَنْ یَمِینهِ وَ میکائیلُ عَِِنْ شِمالِهِ وَ اِسْرافیلُ أَمامَهُ، مَعَهُ رایَةُ رَسُول الله صلی الله علیه و آله قَد نَشَرها لایَهْوِی بِها الی قَوْم الاّ أَهْلَکَهُم اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ؛[17]

گویا صاحب شما (مهدی) را می‌بینم که پشت کوفه بالای نجف در بین سیصد و سیزده نفر قرار گرفته، جبرئیل از راستش، و میکائیل از سمت چپش و اسرافیل جلو آن حضرت قرار دارند. و با او پرچم رسول خدا است که آن را برافراشته است. و بر قومی فرود نمی‌­آید جز آنکه آنها را [به امر] خدای عزیز و جلیل هلاک می­‌کند.»


7. دوران ظهور

با ظهور حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ برکات فراوانی عاید بشریت و متدینین می­شود؛ از جمله، آنچه حضرت سجاد ـ علیه السلام ـ فرمود: «اذا قامَ القائِمُ أَذْهَبَ اللهُ عَن شِیعَتنا العاهَةَ و جَعَل قُلُوبَهُمْ کَزُبَرِ الحَدیدِ وَ جَعَلَ قُوَّةَ الرَّجُل مِنْهُم قُوَّةَ أرْبَعینَ رَجُلا وَ یَکونُونَ حُکّامَ الاَرْضِ وَ سَنامَها؛[18]

وقتی قائم قیام کند، خداوند رنج را از شیعیان ما دور می­کند و دلهای آنها را چون پاره آهن قرار می­‌دهد و خداوند قدرت هر مرد از آنها را برابر چهل مرد قرار می‌دهد و آنها حاکمان زمین خواهند شد.»


________________________

[1]. سید رضا مؤید.

[2]. دکتر سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، اول، 1365 هـ ش، ص 27 - 29.

[3]. ابن ابی السراج البغدادی، تاریخ الائمه، قم ـ مکتبة بصیرتی، ص 9، مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص 234 - 235.

[4]. جواد مشفق.

[5]. محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت دار احیاء التراث، ج 52، ص 92؛ ر.ک: لطف الله صافی، منتخب الاثر، ص 271، کامل سلیمان، روزگار رهائی، ترجمه علی اکبر مهدی پور، نشر آفاق، سوم، 1376، ج 1، ص 86.

[6]. روزگار رهائی، همان، ص 87؛ شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص 132.

[7] . منتخب الاثر، ص 172، روزگار رهائی، همان، ص 87.

[8] . همان، ص 187، بحارالانوار، همان، ج 51، ص 135.

[9]. بحار الانوار، ج52، ص153 و ج53، ص324؛ منتخب الاثر، ص 251 و 253.

[10]. همان، ص 251، و بحارالانوار، ج 51، ص 134.

[11]. بحارالانوار، همان، ج 51، ص 135، روایت 3.

[12]. همان، ج 52، ص 125.

[13]. منتخب الاثر، ص 244.

[14]. بحارالانوار، ج 52، ص 122، منتخب الاثر، ص 244.

[15]. جن/ 24.

[16]. ینابیع المودّة، ج3، ص 84؛ بشارة المصطفی، ص 62؛ الزام الناصب، ص 32 و 242.

[17]. بحار الانوار، همان؛ ج51، ص135، ح3.

[18]. همان، ج 52، ص 364، و 317؛ الزام الناصب، ص 139.


منبع: مجله مبلغان، شهریور و مهر 1384، شماره 70

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی